Bài viết được viết bởi Batshop, xin vui lòng ghi rõ nguồn khi share 

Sau khi đọc qua bài đầu tiên về các loại phuộc : [Phuộc] Phuộc nhún xe đạp là gì ?Có những loại phuộc nhún nào - Ưu và nhược điểm

Hôm nay chúng ta đi đến so sánh 2 thương hiệu làm phuộc phổ biến nhất hiện nay là Fox và RockShok. Không như trong lĩnh vực groupset chỉ có SRAM và Shimano, phuộc nhún xe đạp có khá nhiều thương hiệu tham gia như : Fox , RockShox, Manitou, MRP, Marzochi, Ohlins, DVO, Cane Creek, BOS, Suntour, Push vvvv ... Nhưng phổ biến và thông dụng nhất vẫn là Fox và RockShok

Ohlins trong giới motor thì quá nổi rồi, và Ohlins cũng làm phuộc nhún cho xe đạp nữa

Trong bài này mình sẽ nói về Fox trước nhé, RockShox hẹn các bạn vào bài sau

I. Lịch sử

- Nhà sáng lập ra công ty Fox là Bob Fox, ban đầu ông là 1 tay đua motorcross nghiệp dư và cũng là 1 kỹ sư cơ khí, ngoài ra Bob Fox cũng có 1 công ty kinh doanh các sản phẩm phuộc nhún cho motorcross.

Vừa là 1 dân chơi, vừa là 1 kỹ sư, vừa là 1 nhà kinh doanh nên Fox bắt đầu nghiên cứu và phát triển nên 1 dòng phuộc nhún Air có thiết kế chống chạm đáy phuộc vào năm 1974, được đặt tên là Fox AirShox và băt đầu bán ra bản thương mại vào năm 1975. Dòng sản phẩm đầu tiên đó bán dc 200 sản phẩm trong năm đó

Sản phẩm đầu tiên của Fox

Các tay đua motorcross sử dụng phuộc Fox AirShox vô địch giải AMA Nation MotorCross 500cc 2 năm liên tiếp vào năm 1976 và 1977. Kết quả là doanh số tăng vọt lên 10.000 sp /  năm. Vào năm 1978, Công ty Fox Factory chính thức được thành lập và từng bước trở thành 1 nhà sản xuất phuộc nhún hàng đầu thế giới

Trong những thập niên 80, Fox liên tục mở rộng các dòng sản phẩm của mình cho xe motor, xe tải offroad, xe chạy địa hình cát, xe trượt tuyết. Và trong lĩnh vực xe đạp địa hình thì phuộc Fox Racing trở thành 1 tiêu chuẩn cho chiếc MTB với rát nhiều tay đua đoạt giải vô địch. Hiện nay Fox vẫn là thương hiệu hàng đầu trong các giải đua MTB

Năm 2009, Bob Fox được vinh danh ở AMA Motorcycle Hall of Fame vì những cống hiến của mình cho giải đua. Ông đã về hưu vào năm 2018 sau 40 năm giữ chức giám đốc của Fox Racing

- Năm 1991, Fox bắt đầu tham gia lĩnh vực phụ tùng, phụ kiện cho xe đạp địa hình. Năm 1992, những sản phẩm đầu tiên của Fox được ra mắt dưới dạng OEM dành cho Cannondale, và sau đó là Specialized và Trek.
- 2001 : Fox chính thức ra mắt các dòng sản phẩm cho xe đạp địa hình với thương hiệu Fox. Sau gần 10 năm đi làm gia công. Các sản phẩm của Fox dành cho xe đạp địa hình rất đa dạng, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là phuộc nhún
- 2008 : Fox Racing được mua lại bởi Compass Diversified Holdings ( Box Fox vẫn giữ chức Giám đốc )
- 2014 , Fox mua lại Sport Truck USA , hãng chuyên làm các dòng sản phẩm cho xe tải địa hình với giá 44 triệu $
- 2014, Fox mua lại RaceFace và Easton, 2 thương hiệu chuyên làm phụ kiện, phụ tùng cho xe đạp với giá 30 triệu $
- 2015, Fox mua lại 1 phần của Marzocchi's , cũng là 1 thương hiệu chuyên làm phụ tùng, phụ kiện và phuộc nhún xe đạp

Theo công bố doanh thu năm 2016 thì mảng phụ tùng, phụ kiện cho xe đạp địa hình của Fox chiếm 56% tổng doanh thu công ty

Có 1 điều ít người biết đó là công ty Fox sản xuất phuộc nhún và công ty Fox sản xuất trang phục là 2 công ty hoàn toàn khác nhau . Đó là do người sáng lập ra Fox Factory ( phuộc nhún ) là Bob Fox và người sáng lập ra Fox Head ( trang phục ) là Geoff Fox là 2 anh em ruột. Trong thời gian đầu họ làm chung với nhau nhưng sau đó đã tách ra. Có thể nhận ra là các sản phẩm của Fox Factory sử dụng logo là đuôi cáo, nên thường được gọi là Fox Tail, còn các sản phẩm của Fox Head sử dụng logo đầu cáo

Logo 2 hãng khác nhau nhé. Ông anh là đầu, ông em là đuôi

II. Các công nghệ của Fox

1. Kashima Coating

- Đây hẳn là công nghệ nổi nhất của Fox với những cây phuộc màu vàng rất khác biệt so với các cây phuộc chỉ được xử lý thông thường màu đen hoặc bạc. Kashima Coating là công nghệ phủ mạ adone độc quyền của công ty Miyaka Company - Nhật Bản. Lớp mạ Kashima tạo ra độ mịn và láng giúp cây phuộc chuyển động mượt mà hơn, cũng như tăng độ bền hơn so với các lớp mạ thông thường. Công nghệ mạ Kasima được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm cơ khí cần độ chuyển động mượt mà cũng như độ bền. Trong lĩnh vực xe đạp thì Fox đã mua độc quyền công nghệ này nên chỉ có sản phẩm của Fox mới có dc lớp mạ Kashima Coating

Cốt yên nhún sử dụng Kashima Coating của Fox

Các dòng phuộc nhún của Fox sử dụng Kashima Coating

Lớp mạ Kashima được quảng cáo là rất bền, nhưng sau thời gian sử dụng thì các vết xước / bong vẫn có. Điển hình là con Scott mình đang dùng Fox 34 đã bong tè le 1 bên ( bên kia bình thường )

Cái này mình nghi là do lúc xếp xe lên xe đò nó nhét sao đó bị cạ vào phuộc nên bong chứ mình chưa té cú nào mà đến mức ảnh hưởng đến phuộc như vậy. Nhìn như bị ghẻ vậy. Theo tìm hiểu thì cũng khá nhiều người bị cảnh này chứ k phải riêng mình, nên thôi kệ

2. Float EVOL 

- Công nghệ này chủ yếu dùng cho phuộc sau dạng Air của Fox. EVOL là viết tắt của Extra Volume nghĩa là nó có buồng hơi lớn hơn các dòng ko có EVOL

3. FIT 4

Công nghệ này cho phép bạn điều chỉnh van khóa phuộc ở 3 vị trí là : Open / Medium / Firm ( Khóa ) thay vì chỉ có 2 như phuộc bình thường

Các bạn có thể xem thêm video về cách hoạt động FIT4 tại đây :

4. FIT GRIP 1 & 2

Công nghệ điều chỉnh giảm chấn của Fox, Trong đó GRIP 1 dành cho các dòng thường với 2 vị trí chỉnh và GRIP2 dành cho các dòng cao hơn  với 4 vị trí chỉnh.

 

So sánh GRIP 1 và GRIP 2
 

GRIP 2 với công nghệ VVA ( Van biến thiên của Fox )

5. Kabolt Axle

Công nghệ này ko có gì ghê gớm lắm. Chủ yếu là nó bỏ đi phần tay gạt để mở ti cho nhẹ hơn thôi. Muốn mở ti thì phải dùng tool lục giác

6. Lower leg channels

Những cây phuộc có công nghệ này sẽ có thêm 2 van ở 2 bên như vầy và chỉ có trên các dòng phuộc có hành trình dài như Fox36 trở lên

Những cây phuộc có hành trình dài thì khi càng nhún ( nén ) thì áp suất trong phuộc càng tăng dẫn đến là phuộc sẽ khó đi hết hành trình ( các mm cuối của hành trình phuộc hơi cần 1 lực rất mạnh mới có thể đi hết được ). Công nghệ Low Leg với 2 buồng hơi bổ sung giúp giảm áp suất trong phuộc do đó phuộc có thể đi hết hành trình dễ dàng hơn

Để cho dễ hiểu thì bạn cứ lấy cây phuộc hơi ra nhún thử, đoạn từ đầu đến giữa hành trình thì cần 1 lực ko lớn để phuộc nhún xuống, nhưng từ giữa hành trình đến lúc chạm đáy phuộc thì nó rất nặng. 

Ngoài ra công nghệ này cũng giúp dầu trong thân phuộc di chuyển dễ dàng hơn giúp tăng độ êm khi nhún

7. Volume Spacer :

- Nếu như độ cứng của phuộc Coil ( lò xo ) là cố định, muốn thay đổi bạn chỉ có các thay lò xo, thì với phuộc Air ( phuộc hơi ). Các bạn có thể thay đổi dễ dàng với các Volume Spacer. Nó hoạt động rất đơn giản, đó là tăng thể tích buồng hơi thì độ cứng giảm, giảm thể tích thì độ cứng tăng. Chỉ cần nhét thêm hay tháo bới các spacer ( miếng chêm ) là bạn có thể thay đổi thể tích buồng hơi trong phuộc

Đây là spacer của Fox

Muốn phuộc càng cứng thì nhét càng nhiều

Fox quy định spacer theo mã màu, bạn cần thay đúng loại spacer cho phuộc của mình

Với việc thêm vào các spacer thì bạn có thể tăng độ cứng ( áp suất ) của phuộc 1 cách dễ dàng .

III. Các dòng sản phẩm của Fox

- Fox đặt tên các dòng theo đường kính ống phuộc trong. VD như Fox32 là đường kính ống phuộc trong 32mm, Fox40 là đường kính ống phuộc trong là 40mm
 

- Fox32 : dành cho Cross-Country , Light Trail với hành trình 100mm-120mm
- Fox32 Step-Cast : Phiên bản nhẹ hơn của Fox32 . Hành trình 100mm
- Fox34 : Dành cho Trail. Hành trình 120-150mm ( xe mình đang đi bản này )
- Fox34 Step-Cast : Phiên bản nhẹ hơn của Fox34 . Hành trình 100mm-120mm
- Fox36 : dành cho Enduro. Hành trình 140-180mm. 2021 Fox36 ra phiên bản có hành trình 150-160mm
- Fox38 : Dành cho Enduro hạng nặng. Hành trình 160-180mm
- Fox40 : Dành cho Downhill với Dual crown ( 2 vai phuộc trên và dưới ). Hành trình 180-200mm
- Fox49 : Bản nâng cấp của Fox40.

Trong mỗi dòng nó lại có nhiều model khác nhau nữa nên tính đến hiện nay Fox có khoảng 160 model phuộc tất cả . Các model nó lại phân theo hạng như :
- Factory Series forks : Dòng cao nhất, có tất cả các công nghệ . Bao gồm FIT4 hoặc GRIP2. Ngoài ra nó còn dc phủ lớp mạ Kashima Coating .Ống ngoài sử dụng hợp kim Magie cho độ bền và trọng lượng nhẹ
- Performance Elite forks : Dòng trung cấp . Giống dòng Factory nhưng ko có lớp mạ Kashima Coating mà dùng lớp mạ thông thường màu đen .
- Performance forks : Dòng thấp . Sử dụng công nghệ FIT hoặc GRIP. Ống ngoài vẫn sử dụng hợp kim Magie
- Rhythm forks : Dòng thấp nhất, thường là OEM cho các hãng xe . Sử dụng công nghệ FIT hoặc GRIP. Ống ngoài sử dụng hợp kim nhôm. Các dòng này ko có trong list sản phẩm của Fox
- Step Cast models : Dòng có hành trình ngắn và trọng lượng nhẹ
- E-Bike models : Dòng dành cho xe điện. Các xe điện thường có trọng lượng nặng hơn xe bình thường nên dòng cho E-bike sẽ dc thiết kế cứng cáp hơn, bù lại cũng nặng hơn các dòng khác

Thống kê về các loại phuộc sử dụng trên các xe MTB thắng giải XC và DownHill WorldCup, có thể thấy Fox rất mạnh ở mảng DH